Hè tới là lúc các em học sinh được nghỉ ngơi, vui chơi tự do. Điều này ẩn chứa nhiều điều bất lợi có thể xảy đến với các em. Trong đó, 1 số tai nạn thương tích trẻ em trong mùa hè chúng ta cần quan tâm, đó là: đuối nước, tai nạn trong lúc chơi (té ngã), ong đốt, rắn cắn,...
Đuối nước
Khi có sự xâm nhập đột ngột và nhiều của nước hoặc chất dịch vào đường thở (mũi, mồm, khí phế quản, phổi) làm cho không khí có chứa ôxy không thể vào phổi được gọi là đuối nước. Hậu quả là não bị thiếu ôxy, ví dụ không được cấp cứu kịp thời nạn nhân sẽ bị chết hoặc để lại di chứng não nặng nề.
Cách sơ cứu đúng
Bước 1: Nhanh chóng đưa trẻ ra khỏi mặt nước bằng mọi cách.
Bước 2: Đặt trẻ nằm chỗ khô ráo, thoáng khí.
Bước 3: Nếu trẻ bất tỉnh, hãy kiểm tra xem trẻ còn thở không, bằng cách quan sát lồng ngực có di động hay không.
Nếu lồng ngực không di động, tức là trẻ ngừng thở thì phải hô hấp nhân tạo (thổi ngạt bằng miệng) ngay lập tức. Sau khi thổi ngạt hai cái, cần kiểm tra xem tim trẻ còn đập hay không bằng cách bắt mạch cảnh, bẹn, hoặc áp tai vào lồng ngực bên trái xem có tiếng tim đập không.
Nếu không bắt được mạch chứng tỏ tim trẻ đã ngừng đập, cần phải hô hấp nhân tạo kèm theo ép tim ngoài lồng ngực (ép tại 1/2 dưới xương ức bên trái) theo tỷ lệ 15/2 (nghĩa là ép tim 15 cái thì thổi ngạt 2 cái) nếu như có 2 người, hoặc 30/2 nếu như có một người. Sau đó vừa làm vừa đưa trẻ đi viện.
Nếu trẻ còn tự thở, cho trẻ nằm nghiêng sang 1 bên. Cởi bỏ quần áo ướt, giữ ấm. Nhanh chóng đưa trẻ đến bệnh viện sắp nhất vì có thể sẽ diễn ra khó thở tái diễn.
Cách phòng tránh: Đối với trẻ nhỏ phải có người trông trẻ: Luôn tại cạnh trẻ trong phạm vi 5m, đảm bảo bạn luôn nhìn thấy, nghe thấy trẻ. Bạn nên chuyện trò với trẻ trong lúc làm việc để trẻ thấy mình vẫn được quan tâm. Trong trường hợp có nhiều người trông trẻ và trẻ tham dự các hoạt động tập thể (như các bữa tiệc ở gần nơi có ao hồ, đi tắm biển tập thể...), cách rất tốt nhất là cử 1-2 người chuyên theo dõi trẻ và không làm việc gì có thể khiến họ phân tâm (có nhiều trường hợp nhà có giỗ hoặc liên hoan, không có ai để mắt tới trẻ và tai nạn đáng tiếc đã xảy ra). Tuyệt đối không để trẻ dưới 10 tuổi trông trẻ bé hơn.
Cần dạy bơi cho trẻ để bộ phận đuối nước.
Té ngã
Té ngã và những chấn thương do ngã là những tai nạn rất thường gặp tại trẻ em, ở mọi lứa tuổi, mọi giới, mọi khi và mọi nơi. Ngã để lại những hậu quả trước mắt và lâu dài, nhiều lúc ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng cũng như tính mạng của trẻ.
Kỹ năng xử trí sơ cứu: Khi thấy trẻ bị ngã, phụ huynh cần xem mức độ chấn thương của trẻ để có cách xử lý rất tốt nhất. Cách xử lý ban đầu là lấy chiếc khăn nhúng nước lạnh vắt ráo nước hoặc bọc nước đá rồi đắp lên trên vết bầm, chỗ chấn thương. Nếu trẻ đau nhiều hoặc đau lúc cử động, tay chân bị bầm tím, thì cần lưu ý có thể trẻ bị bong gân hay gãy xương. Nếu trẻ than đau nhiều tại vùng bị chấn thương khi ấn tay vào vết thương, vết thương bị sưng và sau đó bầm tím, cử động khó khăn vùng bị chấn thương, hoặc chân hay tay trẻ có thể bị cong một cách kỳ lạ thì nên đưa ngay trẻ tới địa chỉ y tế để được kiểm tra và xử trí kịp thời.
Cách bộ phận tránh:Giáo dục con trẻ tránh các trò chơi nguy hiểm: nhảy từ trên cao, đuổi nhau chơi đùa ở những chỗ nguy hiểm, các trò như nhảy ngựa... Không khuyến khích trẻ leo trèo tại những nơi không an toàn như cây, cột điện, mái nhà... Không để đồ dùng, đồ vật của trẻ tại những nơi quá cao trẻ không với đến được. Đảm bảo những nơi sinh hoạt của trẻ (đặc biệt cầu thang...) phải có đủ ánh sáng. Vào phòng tắm đi dép để tránh bị trơn trượt. Không đi chân ướt vào sàn nhà. Chặt bỏ các cành cây khô, rào quanh cây nếu như có thể.
Với trẻ lớn, bố mẹ cần: Không để cho trẻ nhỏ dưới 10 tuổi trông trẻ nhỏ dưới 3 tuổi. Cần có người giám sát và trông trẻ. Trao đổi với trẻ về nguy cơ ngã và các cách phòng tránh trên, nhất là các trẻ to phải trông trẻ nhỏ hơn. Trẻ không được leo trèo cột điện, mái nhà, trèo cây hái quả, bắt chim, không chạy thả diều trên sân thượng, sắp ao, hồ, sông, ngòi hay lòng đường.
Tai nạn cắt, đâm (vật sắc nhọn)
Tai nạn gây ra bởi các vật sắc nhọn là 1 loại hình thương tích rất thường gặp tại trẻ em, diễn ra với mọi lứa tuổi, mọi nơi, mọi lúc. Thương tích do vật sắc nhọn có thể gây ra nhiều hậu quả với các mức độ khác nhau, từ nhẹ (xây xát ngoài da, phần mềm...) tới nặng ảnh hưởng nghiêm trọng tới chức năng (nhiễm trùng, hoại tử chi...), thậm chí rất nặng gây hiểm nguy tới tính mạng của trẻ.
Khi trẻ bị vật sắc nhọn đâm trúng thì trước hết người nhà cần bình tĩnh, không làm bé sợ thêm. Trước tiên cần rút các vật sắc nhọn ra khỏi vết thương của bé, rửa vết thương dưới vòi nước chảy nhẹ để đẩy máu và các chất bẩn ra ngoài.
Tiếp theo, rửa vết thương bằng nước sạch và xà phòng, rồi sát khuẩn vết thương bằng cồn hoặc các chất sát khuẩn có chứa iốt (povidin, betadine), băng vết thương với gạc sạch. Sau đó, người nhà nên đưa bé tới địa chỉ y tế gần nhất để bác sĩ khám và xem có cần tiêm phòng uốn ván hay không, có cần khâu hay không, có cần dùng thuốc kháng sinh hay không.
Cách sơ cứu vết thương đang chảy máu:Vết thương gây đứt tay chân, rách da... Không nhất thiết rửa vết thương vội mà phải nỗ lực cầm máu cho vết thương bằng cách tăng vùng bị thương lên; sử dụng một khăn sạch (hoặc sử dụng tay ví dụ không có khăn) ấn chặt tay về vết thương. Giữ chặt cho tới lúc máu ngừng chảy. Nếu sau lúc ấn chặt vào vết thương mà vẫn không cầm được máu và người bị nạn đang mất nhiều máu, tiếp diễn làm như sau: Cứ ấn chặt về vết thương; giữ cho phần bị thương cao lên, càng cao càng tốt; buộc ga-rô càng sắp chỗ vết thương càng tốt. Xiết chặt vừa đủ để làm cho cầm máu lại. Để ga-rô, ta dùng 1 cái khăn gấp lại hoặc một dải băng vải rộng, tuyệt đối không được dùng dây thừng mảnh, dây đàn hoặc dây thép. Đưa nạn nhân tới trung tâm y tế gần nhất càng sớm càng tốt.
Cần chú ý, chỉ buộc ga-rô ở chân hoặc tay ví dụ chảy máu nhiều và sau khi ấn chặt trực tiếp vào vết thương mà máu vẫn không thể cầm lại được. Cứ nửa giờ lại nới lỏng dây ga-rô để xem có cần tiếp diễn buộc ga-rô nữa hay không và cũng để cho máu lưu thông nuôi dưỡng phần tay hoặc chân bị tổn thương. Nếu buộc dây ga-rô quá lâu, có thể làm tổn thương nặng đến mức phải cắt bỏ tay hoặc chân bị thương đó.
Cách bộ phận tránh: Chỉ dẫn cho trẻ thấy được sự nguy hiểm (đau, chảy máu, cụt tay...) lúc sử dụng hay chơi đùa bên cạnh các đồ vật sắc nhọn. Dạy trẻ tránh các trò chơi hiểm nguy (trèo cây, đấu kiếm...). Dạy trẻ không bắt chước người to làm công việc nguy cơ: gọt hoa quả, thái thịt, khâu vá... mà không có sự giám sát của người lớn.
BS. Nguyễn Văn Phước
0 nhận xét:
Đăng nhận xét